18 Mayıs 1991’de Sovyetler Birliği kozmonotu Sergei Krikalev, Dünya’dan ayrıldı ve Sovyet uzay istasyonu Mir’e gitti. Fakat Krikalev Mir’deyken, onu uzaya gönderen ülke yok oldu; Sovyetler Birliği yıkıldı. Krikalev de, en azından birkaç ay boyunca “son Sovyet vatandaşı” olarak uzayda yaşamak zorunda kaldı.
Kozmonot olmak için ağır bir eğitim alan Krikalev, uzayda yalnız başına, ülkesiz ve yöneticisiz kalmaya kendini hazırlamamıştı. İstasyonda vazifelerini gerçekleştirmeye devam ederken aşağıda, Dünya’da Sovyetler Birliği bir anda dağıldı. Haberler Mir’e geliyordu, lakin çok az bilgi alabiliyordu.
Kısa mühlet sonra, uzay istasyonundaki kozmonotun bahtı belirli oldu. Kazakistan (diğer birlik ülkeleri gibi) bağımsızlık için bastırırken, Sovyet Cumhurbaşkanı Mikhail Gorbaçev, vazifesi sona erdiğinde Krikalev’in yerini bir Kazak kozmonotunun alacağını açıkladı. Lakin, Kazakistan’da hiç kimse kozmonot olarak eğitilmediğinden ötürü, Krikalev uzayda biraz daha uzun kalmak zorundaydı.
O vakitler uzayda uzun müddet kalmanın tesirleri hakkında pek bir şey bilinmese de Krikalev, Mir’de bu kadar uzun mühlet kalmanın birtakım riskler doğurduğunun farkındaydı. Ekim ayında istasyondaki öbür ülkelerden meslektaşlarından kimileri dört aylık misyonlarını tamamladılar ve ülkelerine döndüler. İstasyonu çekip çevirecek kadar tecrübeli öbür kimse kalmadığı için Krikalev Mir’de kaldı ve beklediğinden çok uzun bir müddet boyunca Dünya’nın etrafında çeşit atmayı sürdürdü.
Sovyetler Birliği yıkıldıktan sonra ortaya çıkan Rusya devleti ile Amerika ortasında bir mühlet pazarlıklar sürdü. Yörüngeye daha fazla kozmonot ve astronot göndermek için mutabakatlar yapıldı, bu tıpkı vakitte uzayda mahsur kalan kozmonotun geriye getirilmesini de içeriyordu. Sonunda, üç ay sonra, 25 martta, uzayda aralıksız 311 gün geçirmiş olan Krikalev, Dünya’ya döndü.
Lakin bu günler, uzayda geçireceği son günler değildi. Döner dönmez eğitimi devam etti ve daha sonra tekrar istasyona döndü. Toplamda uzayda 803 gün geçirmiş oldu ve tüm rekorları kırdı.
Kaynak: Chip
